پهنه بندی و پایش منطقه جنوب باختری کاسپین (منطقه تالش و آستارا) با رویکرد بررسی و شناخت خاکهای مسئله دار

شناسائی و مطالعه کامل خاک محل و ویژگیهای مهندسی ساختگاه و اطمینان از ظرفیت باربری کافی آن، همچنین اطمینان از عدم وقوع روانگرائی خاک در نتیجه بارهای دینامیکی در هنگام وقوع زمین لرزه، قبل از احداث پروژه، امری ضروری می باشد. اگر خاک محل ظرفیت کافی برای تحمل بارهای ناشی از سازه و زمین لرزه را نداشته باشد، بایستی به روشهای گوناگون و مناسب، شرایط و ویژگیهای مهندسی زمین موجود را، به خصوصیاتی مطلوب بلحاظ فنی و مهندسی تبدیل نمود. در این تحقیق، با بهره گیری از نتایج بدست آمده از آزمونها و مطالعات آزمایشگاهی و صحرایی مطالعه خاک، اجرا شده در بخشهای مختلف منطقه جنوب باختری کاسپین (آستاراو تالش)، پارامترهای مختلف مرتبط با ویژگیهای دینامیکی، فیزیکی و ژئوتکنیکی خاکهای منطقه جمع آوری، بررسی، تحلیل ومقایسه شده اند. امکان وقوع روانگرائی در عمق های 5، 10 و بیش از 10 متری در بخشهای مختلف منطقه، با فرض دو زلزله با بزرگای 6 ریشتر (بیشترین بزرگای زلزله ثبت شده تا کنون)، و 7.2 ریشتر (بیشترین بزرگای زلزله محتمل در منطقه)، با استفاده از داده های spt، و با بکارگیری نرم افزار "ارزیابی پتانسیل روانگرایی خاک بااستفاده از داده های spt (رضائی، 1389)" بررسی و تحلیل شده است. نتایج بدست آمده نشان میدهد برخی بخشهای منطقه مورد مطالعه، مستعد روانگرایی بوده و و علیرغم وقوع روانگرائی در اکثر نقاط منطقه، تحت اثر زمین لرزه با حداکثر بزرگی محتمل، برخی مناطق روانگرا نمی باشند. ظرفیت باربری مجاز خاکهای منطقه، بر مبنای اطلاعات و پارامترهای اخذ شده و با بکارگیری روابطhanssen (1970) و(1967) meyerhof، و اعمال ضریب اطمینان 3، برای انواع پی های سطحی مربعی، مستطیلی، نواری و گسترده، بر اساس عدد نفوذ استاندارد، محاسبه شده است. نتایج این محاسبات بصورت طبقه بندی مرغوبیت خاک بر اساس "مقدار ظرفیت باربری بعنوان شاخص مرغوبیت"، برای انواعی از خاکهای بسیار ضعیف، ضعیف، متوسط، خوب و بسیار خوب در منطقه تعیین و ارائه شده است. با الهام از روابط تقریبی ارائه شده از سوی hatanaka & uchida (1996) و بر اساس اطلاعات موجود، روابط تقریبی بین عدد نفوذ استانداردnspt و زاویه اصطکاک داخلی ماسه ?، برای انواع خاکهای موجود در منطقه از قبیل: خاک ماسه ای بد دانه بندی شده sp))، خاک ماسه ای لای دار sm))، خاک ماسه ای لای دار با چسبندگی (c)کم ارائه شده است. بعلاوه نمودار تغییرات مقدار ? بر حسب عدد نفوذ استانداردnspt برای خاکهای ماسه ای بد دانه بندی شده sp))، ماسه لای دار sm)) در عمق 3 تا 5 متری و در شرایط یکسان ترسیم و ارائه شده است. نتایج نهائی این بخش از مطالعات، بصورت نقشه های پهنه بندی با عنوان "بررسی و شناخت پتانسیل روانگرائی" و "ظرفیت باربری و وجود احتمالی خاکهای مسئله دار" در منطقه آستاراو تالش با استفاده از نمودارهای سه بعدی توسط نرم افزار surfer تهیه و ارائه گردیده است. کلید واژه: نقشه پهنه بندی، خاکهای مسئله دار آستارا و تالش، آزمایش نفوذ استاندارد، پتانسیل روانگرایی، ظرفیت باربری لازم بذکر است نتایج ارائه شده در این تحقیق بر اساس داده های دریافت شده از اداره ها و شرکت های خصوصی و دولتی مختلف در منطقه آستارا می باشد. بدیهی است مسئولیت صحت و دقت داده ها و هر گونه مغایرت احتمالی آنها با واقعیت، به عهده اداره ها و شرکتهای خصوصی و دولتی ارائه دهنده این داده ها می باشد.